ضمایر موصولی و جملات وصفی در زبان انگلیسی

جمله وصفی جمله ای است که بعد از یک اسم می آید و آن اسم را برای شنونده یا خواننده مشخص تر میکند، یعنی آن اسم را به گونه ای توصیف میکند. به مثال زیر توجه کنید:

The student who came late is my friend.

دانش آموزی که دیر آمد دوست من است.

در این جمله نویسنده یا گوینده به ما می گوید که فلان دانش آموز دوست من است. کدام دانش آموز؟ “دانش آموزی که دیر آمد”. پس نویسنده خواسته است با این جمله دوست خود را برای ما توصیف کند تا برای ما مشخص شود که منظورش کدام دانش آموز است. در نتیجه این جمله یک جمله وصفی میباشد.

---

برای اتصال اسم مورد توصیف به یک ضمیر نیاز داریم که به آن ضمیر موصولی می گویند. پس باید بدانیم که:

ضمیر موصولی چیست؟

ضمیر موصولی ضمیری است که به جای اسم مورد توصیف می آید و از تکرار آن در جمله بعد از خود (جمله وصفی) جلوگیری می کند. ضمایر موصولی در ترجمه فارسی به شکل “که” معنی میشوند.
ضمایر موصولی به دو بخش فاعلی و مفعولی تقسیم میشوند. در زیر هر کدام را به صورت مفصل توضیح داده ایم.

---

ضمایر موصولی فاعلی

ضمایر موصولی فاعلی ضمایری هستند که در جمله وصفی نقش فاعل را دارند، یعنی به جای اسم مورد توصیف می آیند و از تکرار آن در جمله وصفی جلوگیری میکنند.
نکته: بعد از ضمایر موصولی فاعلی همیشه فعل به کار میرود.

انواع ضمایر موصولی فاعلی

1. ضمیر موصولی فاعلی برای انسان (who)

اگر بخواهیم اسمی را در جمله وصفی توصیف کنیم و آن اسم، انسان باشد از ضمیر فاعلی “who” استفاده میکنیم. برای درک بهتر جملات زیر را به دقت بخوانید:

I don’t know the man who is playing golf.

من مردی که دارد گلف بازی میکند را نمیشناسم.

---

The girl who came here yesterday is a photographer.

دختری که دیروز به اینجا آمد یک عکاس است.

---

Do you know the children who are in the yard?

آیا آن بچه هایی که در حیاط هستند را میشناسی؟

---

همانطور که در این مثالها مشاهده کردید ضمیر موصولی “who” به جای اسم قبل از خود که انسان هستند(با رنگ آبی مشخص شده اند) آمده است و نقش فاعل را برای جمله وصفی دارد. به همین دلیل بعد از آن بلافاصله با یک فعل روبرو میشویم.

نکته: به جای ضمیر موصولی فاعلی “who” میتوان از “that” نیز استفاده کرد اما این روش رایج نیست. مثال:

Sara can’t remember the girl who helped her.
Sara can’t remember the girl that helped her.

سارا نمیتواند دختری که به او کمک کرد را بخاطر بیاورد.

---

2. ضمیر موصولی فاعلی برای غیر انسان (which)

اگر بخواهیم اسمی راکه غیر انسان است را در جمله وصفی توصیف کنیم، از ضمیر فاعلی “which” استفاده میکنیم. مثالهای زیر را به دقت بخوانید:

I read a book which was about Cristiano Ronaldo.

من یک کتاب خواندم که درباره کریستیانو رونالدو بود.

---

I hate the dog which barks in the garden every night.

من از سگی که هر شب در باغ پارس میکند متنفرم.

---

در مثالهای بالا ضمیر موصولی “which” به جای اسم قبل از خود که غیر انسان است آمده است و آن اسم را به جمله وصفی بعد از خود متصل کرده است. ضمیر “which” در این مثالها نقش فاعل را در جمله وصفی دارد چون بلافاصله بعد از آن از فعل استفاده شده است.

نکته: به جای ضمیر موصولی فاعلی “which”  میتوان از “that” نیز استفاده کرد واین یک حالت رایج است. مثال:

The cat that is chasing the mouse belongs to Jack.

گربه ای که دارد موش را دنبال میکند مال جک است.

---

ضمایر موصولی مفعولی

ضمایر موصولی مفعولی ضمایری هستند که در جمله وصفی نقش مفعول را دارند. بعد از این ضمایر بلافاصله با اسم یا ضمیری رو برو هستیم که فاعل جمله وصفی است. به این مثال توجه کنید.

We know the man who you helped.

در این جمله ضمیر “who” نقش مفعول را دارد چون بعد از آن ضمیر آمده که نقش فاعل را برای جمله وصفی دارد. اگر بعد از ضمیر موصولی فعل بیاید آن ضمیر نقش فاعل دارد.

---

انواع ضمایر موصولی مفعولی

1- ضمایر موصولی مفعولی برای انسان (who و whom)

در حالت مفعولی نیز برای مرجع انسان از ضمیر موصولی who استفاده میشود. اما در حالت های رسمی از ضمیر موصولی whom نیز استفاده میشود. به جای “who” و “whom” میتوان از “that” استفاده کرد. به این مثالها دقت کنید:

The man who/whom/that you saw is my teacher.

مردی که تو دیدی معلم من است.

---

We had an accident with the woman who/whom/that you met in the yard.

ما با زنی که شما در حیاط ملاقات کردید تصادف کردیم.

---

The girl who/whom/that you showed me seemed to be very strange.

دختری که به من نشان دادی خیلی عجیب به نظر می آمد.

---

2- ضمایر موصولی مفعولی برای غیر انسان

ضمیر موصولی مفعولی برای غیر انسان همان “which” است که در حالت فاعلی نیز به کار میرفت. ذکر این نکته لازم است که در حالت مفعولی بعد از این ضمیر با اسم یا ضمیر مواجه هستیم و در حالت فاعلی بعد از این ضمیر با فعل روبرو هستیم. به جای “which” میتوان از “that” استفاده کرد. مثال:

The car which/that Jason bought runs on electricity and gas.

ماشینی را که جیسون خرید با برق و بنزین کار میکند.

---

This is the book which/that everyone is talking about.

این همان کتابی است که همه درباره اش صحبت میکنند.

---

 تشخیص ضمیر موصولی فاعلی و مفعولی در جمله

همان طور که در بالا گفته شد اگر بلافاصله بعد از ضمیر موصولی فعل قرار داشت، آن ضمیر موصولی فاعلی است. اما اگر بلافاصله بعد از ضمیر موصولی اسم یا ضمیر قرار داشته باشد، آن ضمیر موصولی مفعولی است. به این دو مثال دقت کنید تا بهتر متوجه شوید:

The man who called me was very angry.

The man who I called was very angry.

در جمله اول “who” یک ضمیر موصولی فاعلی و در جمله دوم مفعولی است.

---

چند نکته مهم درباره ضمایر موصولی:

1- به هیچ وجه حق نداریم اسم مورد توصیف را بعد از ضمیر موصولی چه بصورت اسم یا ضمیر دوباره تکرار کنیم. مثالهای زیر اشتباه هستند:

This is the doctor who you wanted to see him.

I want to buy a car which it runs on electricity.

---

2- ضمایر موصولی در حالت مفعولی (who, whom, which و that) به راحتی قابل حذف هستند:

This is the movie which we watched last night.
This is the movie we watched last night.

My friend who/whom/that you invited to the party can’t join us.
My friend you invited to the party can’t join us.

---

3- اگر در جمله ای ضمیر موصولی مفعولی داشته باشیم و فعل آن جمله حرف اضافه داشته باشد، آن حرف اضافه را میتوان به قبل از ضمیر موصولی منتقل کرد. در این صورت دیگر نمیتوان ضمیر موصولی مفعولی را حذف کرد و یا به جای آن از that استفاده کرد:

The music which I listened to was great.
The music to which I listened was great.

در جمله اول حرف اضافه to بعد از فعل listen آمده است که ما در جمله دوم آن را به قبل از ضمیر موصولی which منتقل کرده ایم. مثال بیشتر:

The house which we live in is very large.
The house in which we live is very large.

خانه ای که ما در آن زندگی میکنیم خیلی بزرگ است.

The boy whom you talked to is my brother.
The boy to whom you talked is my brother.

پسری که با او حرف زدی برادر من است.

---

مطالب بیشتر برای مطالعه:
جملات شرطی در زبان انگلیسی
جملات آرزویی در زبان انگلیسی
ضمایر انعکاسی و تاکیدی

---

grammarly.com